अंतिम युद्ध:वाचकांच्या प्रतिक्रियांची उत्तरे

अंतिम युद्धाला दिलेल्या प्रतिसादाबद्दल धन्यवाद. वाचकांच्या प्रतिक्रियांमधे एक समान धागा आहे.
अश्विनी:काय गं? एकदम असा ऍब्रप्ट का शेवट केलास?बरचसं तू वाचकांच्या तरल का काय कल्पनाशक्तीवरच सोडून दिलेलं दिसतंस.पण आम्हाला थोडा एक्सप्लिसिट शेवट आवडला असता. भले अजून एक भाग का लागेना.
हरेकृष्णाजी:मधेच जरासे डोक्यावरुन जाते
हर्षद:I think you are suggesting about the problems we are facing nowadays because of pollution and all. You should go beyond it and let them show the way to save the mother Earth.

अश्विनी, शेवटाला मिळालेली नेमकी हीच प्रतिक्रिया अपेक्षित होती.खरं म्हणजे मला इतकंही स्पेल आऊट करायचं नव्हतं. फार जड वाटतील असे लेख लिहायचे नव्ह्ते म्हणून कथेचे माध्यम निवडले. काही तरी रोमांचकारी,रहस्यमय लिहून वाचकांचे मनोरंजन करण्याचा माझा कुठलाही उद्देश नव्हता. उलट वाचकांना सगळंच आवडू नये,बराचसा भाग वाचून त्यांनी बेचैन,अस्वस्थ व्हावे,विचार करावा हा खरा उद्देश होता. (कोणीतरी चांगली जळजळीत प्रतिक्रिया लिहावी ही माझी अपेक्षा मात्रं पूर्ण झाली नाही)
हरेकृष्णाजी, वाचकांच्या डोक्यावरून जाणारे काही लिहिण्याचा उद्देश नव्हता. ती माझ्या लेखनातली उणीव आहे हे मात्रं खरे.
हर्षद, भविष्यातील हे युध्द टाळण्यासाठी आपण काय करावे हा प्रश्नं महत्वाचा आहे. या विषयावरचा माझा इंग्रजी ब्लॉग वाचा: http://planetatpeace.blogspot.com/.
आपल्या विचारसरणीत अगदी मूलभूत बदल झाल्याशिवाय इतर बाह्य उपायांचा विशेष उपयोग होणार नाही. आपली आक्रमणकारी असल्यासारखी वृत्ती आधी बदलायला हवी. मानव-केंद्रितता सोडून पृथ्वी-केंद्रितता अंगिकारायला हवी. प्रगतीपेक्षा टिकणे/टिकवणे जास्तं महत्वाचे आहे.पृथ्वीवरील इतर प्राणिमात्रांकडे बघण्याच्या दृष्टिकोनात अमूलाग्र बदल व्हायला हवा. प्राण्यांचा उपयोग आपल्या क्षुल्लक गरजा भागवण्यासाठी करायला नको. निसर्गाचे संतुलन राखण्याची एक मोठी जबाबदारी मानव सोडून इतर प्राणी लक्षावधी वर्षांपासून पार पाडत आले आहेत. याबाबतीत ते आपल्यापेक्षा खूप अनुभवी आणि कार्यक्षम आहेत. या महत्वाच्या जबाबदारीतून बाहेर काढून आपल्या ताटातले,कपातले पदार्थ बनण्याचे क्षूद्रं काम त्यांना देऊ नये. आपल्या पाळीव प्राण्यांमुळे जैविक-विविधता धोक्यात आली आहे, जंगलांची प्रचंड हानी होते आहे. इतकंच काय, त्यांच्या चरण्यामुळे शेतीसाठी उपयुक्त असलेला मातीचा वरचा थर (टॉप सॉईल) ही नष्टं होतो आहे.
वनस्पतींचीही तीच अवस्था आहे. फुलांनी डवरलेल्या बागा,घरासमोरचे लॉन,फुलांच्या दुकानातले सुंदर गुच्छ इ बघून हरखून जाऊ नका. बहुदा ती फुलवण्यासाठी वापरण्यात आलेल्या किटकनाशकांनी पाणी प्रदूषित आणि जमिन निकृष्टं झाली असावी. मागच्या व्हॅलेंटाईन डेला तुम्ही विकत घेतलेल्या गुलाबाच्या गुच्छाने खोल समुद्रातले एखादे कोरेल नष्टं झाले असण्याची दाट शक्यता आहे. जिथे मानवाचा हस्तक्षेप झाला तिथे विनाश झालाच म्हणून समजा.
आपल्या साध्या जगण्याने आकाश,जमीन आणि पाणी या तत्वांचा नायनाट होतो आहे - हे जगणेच बदलले पाहिजे हे सांगण्याचा खरा उद्देश होता. केवलला जशा दोन्ही बाजू ऐकून निर्णय घ्यायचा आहे तसाच आपल्यालाही घ्यायचा आहे.